Dopamin Agonistleri Dopamin, hareketlerimizi, duygularımızı, zevk ve acı algılarımızı etkileyen önemli bir beyin kimyasalıdır. Dopamin nörotransmiterleri beynin orta bölgesinde, substantia nigra adı verilen bir bölgede bulunur. İnsan beyninde toplam beş adet dopamin reseptörü bulunmaktadır. Bu dopamin reseptörlerinden birinin işlevini yitirmesi, Parkinson, şizofreni veya dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (ADHD) gibi hastalıklara neden olabilir. Dopamin Agonistlerinin Tanımı ve Çeşitleri Dopamin agonistleri, beyindeki dopamin reseptörlerine bağlanarak dopaminin etkilerini taklit edebilen maddelerdir. Bu amaçla kullanılan çeşitli ilaçlar bulunmaktadır ve dopamin agonistleri yapılarına göre üç ana gruba ayrılır:
Bu gruplara ait olmayan tek agonist ise Norprolac'tır. Dopamin agonistleri, biyolojik yapıları, etki süreleri ve yan etkileri açısından farklılık gösterebilir. Örneğin, prolaktin hormonu tedavisinde ilk kullanılan ilaç bir dopamin agonistidir ve bu tedavi sırasında bazı yan etkiler, sakat doğumlar gibi, gözlemlenmiştir. Bu hastalıkta günümüzde en çok kullanılan dopamin agonisti Cabergolin'dir. Haftada iki kez alınması, yarılanma sürecini olumlu etkilediği için tercih edilir. İlk nesil dopamin agonistleri ise günde iki veya üç kez alınarak yeni nesil agonistlerin etkisine ulaşabilir. Dopamin Agonistlerinin Kullanım Alanları Dopamin agonistleri özellikle sinir sistemi hastalıkları, Parkinson hastalığı ve prolaktin hormonu eksikliği olan kişilerde kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçların çeşitli türleri bulunmaktadır ve her birinin etkisi ve uygulanış şekli farklıdır. İlk dönem agonistlere göre günümüzde üretilen dopamin agonistleri daha kısa süreli ve etkili olma eğilimindedir. Başlıca Dopamin Agonist İlaçlar Dopamin agonist ilaçların içeriğindeki etken maddelerden bazıları şunlardır:
Dopamin Agonistlerinin Yan Etkileri Dopamin agonistlerinin yan etkileri çok çeşitli ve farklıdır. Bu nedenle, dopamin agonistlerine başlanırken dozlar en düşük seviyede tutulur. İlaçlar genellikle yemeklerden sonra alınmalıdır. İlk kullanım akşam yemeğinden sonra olmalıdır. Bazı infertilite sorunları olan kişilerde, bu ilaçlar daha fazla infertiliteye yol açabileceğinden ilaç hastaya verilmeyebilir. Bunun dışında, doğumla birlikte sakat çocuklar dünyaya gelebilir. En önemli yan etkisi kadınlarda görülür. Bebek sahibi olmak isteyen kadınların bu agonist ilaçları kullanmaları sakıncalıdır. Ek Bilgiler Dopamin agonistleri, Parkinson hastalığının yanı sıra Restless Legs Syndrome (RLS) ve bazı hipofiz tümörlerinin tedavisinde de kullanılmaktadır. Dopamin agonistlerinin uzun süreli kullanımı bazı hastalarda impuls kontrol bozukluklarına neden olabilir. Örneğin, aşırı kumar oynama, alışveriş yapma veya yemek yeme gibi davranışlar görülebilir. Bu nedenle, dopamin agonistleri kullanırken doktor gözetiminde olmak önemlidir. |
